Martijn Oudijk blogt: hoe voorkom je een vroeggeboorte?

In de oktober blog ‘Gezond zwanger worden!’ beschreef ik al de mogelijkheden om de kans op een gezonde zwangerschap te vergroten. Vroeggeboorte is een van de grootste problemen die kunnen optreden in de zwangerschap. Als u te vroeg dreigt te bevallen zullen wij uiteraard ons uiterste best doen om u en uw kind te helpen, maar beter is het om vroeggeboorte te voorkómen. Hoe kunnen we gezamenlijk ervoor zorgen dat de kans dat je te vroeg bevalt zo klein mogelijk is?

Indien een bevalling optreedt vóór de 37 weken zwangerschapsduur, spreken wij van een vroeggeboorte. Indien een bevalling zich voordoet vóór de 32 weken spreken wij van een extreme vroeggeboorte. Kinderen die worden geboren voor 37 weken, worden soms opgenomen op de couveuse afdeling. Een enkele keer moet zij zelfs opgenomen worden op de NICU, een intensive care voor te vroeg geboren kinderen, met name wanneer zij voor 32 weken worden geboren. Omdat alle organen nog onrijp zijn, kunnen zich ernstige complicaties voordoen. Ook hebben kinderen die te vroeg worden geboren een grotere kans op leerproblemen en gedragsstoornissen. In Nederland worden ruim 2600 kinderen onder de 32 weken geboren en ruim 12.000 kinderen onder de 37 weken.

Wat kun je zelf doen om de kans op een vroeggeboorte te verminderen?

Zorg ervoor dat je bewust bezig bent met je gezondheid en levensstijl vóórdat je zwanger wordt. Probeer zo gezond en fit mogelijk een zwangerschap in te gaan. Win informatie in bij je huisarts of verloskundige, zij kunnen je goede informatie geven over wat belangrijk is.

Stop met roken als je rookt. Probeer hulp te zoeken als je dat nodig hebt (onderaan vind u enkele informatieve websites). Eet gezond (onderaan vind u enkele informatieve websites), zorg dat je voldoende lichaamsbeweging hebt en in goede conditie een zwangerschap in gaat en tijdens de zwangerschap voldoende lichaamsbeweging houdt, dit vermindert de kans op een vroeggeboorte! Er zijn aanwijzingen dat toevoeging van omega-3/visolie als supplement aan voeding de kans op een vroeggeboorte kan verminderen, bespreek dit met uw zorgverlener. Vermijdt fysiek zwaar werk, bespreek eventueel met uw werkgever vervangend werk.

En tot slot. Indien u eerder zwanger bent geweest, is het heel belangrijk dat er tussen uw zwangerschappen een interval van minstens 6-12 maanden aanwezig is. Als u kort na een bevalling (en met name een vroeggeboorte) snel weer zwanger wordt, dan is de kans op een vroeggeboorte verhoogd. Dus zorg voor goede anticonceptie in het kraambed!

Wat kunnen wij doen als zorgverleners om de kans op een vroeggeboorte te verminderen?

Tijdens de 20 weken echo kan met een inwendige echo de lengte van de baarmoederhals gemeten worden. Indien de baarmoederhals kort is, is er een verhoogde kans op een vroeggeboorte. Er zijn overtuigende studies die laten zien dat het nemen van medicatie (progesteron) of het plaatsen van een kunststof ring om de baarmoederhals (pessarium) deze verhoogde kans op vroeggeboorte weer kan verminderen. Er loopt op dit moment een groot onderzoek in Nederland, de Quadruple P studie, om te onderzoeken of progesteron of pessarium beter werkt (onderaan vind u informatie over dit onderzoek). U kunt bij uw zorgverlener vragen of zij een meting van de baarmoederhals willen verrichten tijdens de 20 weken echo.

Als u al eerder een vroeggeboorte hebt gehad, hebt u in elke volgende zwangerschap een verhoogde kans op een vroeggeboorte. U zult dan, afhankelijk van de oorzaak van de vroeggeboorte worden behandeld met een pakket preventieve maatregelen. Na een spontane vroeggeboorte (weeën die te vroeg zij begonnen of de vliezen zijn te vroeg gebroken) zijn deze maatregelen anders dan bij een vroeggeboorte vanwege een te kleine baby of te hoge bloeddruk bij de moeder.

Na een spontane vroeggeboorte bestaan de maatregelen uit toediening van progesteron, regelmatige metingen van de baarmoederhals, plaatsing van een verstevigende hechting (cerclage) of plaatsing van een pessarium (in onderzoeksverband, PC studie, zie onderstaande informatie) bij een te korte baarmoedermond en onderzoek op vaginale infecties. Als u ooit te vroeg bent bevallen omdat de baby te klein was of omdat u een zwangerschapsvergiftiging had, krijgt u waarschijnlijk in een volgende zwangerschap preventief aspirine voorgeschreven. Aspirine verbetert de functie van de placenta (moederkoek).