Geschreven door Doula Catharina Ooijens van de De Nederlandse beroepsvereniging voor Doula’s (NBvD)
De populariteit van Doula’s neemt de afgelopen jaren flink toe. Ga jij binnenkort bevallen en ben je benieuwd of een Doula iets voor jou is? Of wil je meer weten over de rol van een Doula? In dit artikel lees je meer over de geschiedenis, de rol én de reden achter de toenemende populariteit van Doula’s.
Volgens de gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek bevallen er jaarlijks ongeveer 170.000 vrouwen. Slechts een klein deel van de bevallingen is met een Doula. Er zijn in Nederland 300 gediplomeerde Doula’s, tegenover een kleine 4000 verloskundigen en 1000 gynaecologen. Of je nu thuis, in een geboortecentra of in het ziekenhuis gaat bevallen; alle vrouwen hebben behoefte aan hoogwaardige kwalitatieve zorg,
Doula's hebben uitgebreide kennis en ervaring op het gebied van bevallen. Belangrijk om te weten: een Doula is een aanvulling en vervangt de verloskundige of kraamverzorgende niet. Ze kunnen je voorzien van informatie over verschillende aspecten van de bevalling geven, zoals medicamenteuze en niet medicamenteuze pijnverlichting, beval posities en mogelijk interventies. Deze kennis stelt de zwangere een staat om weloverwogen beslissingen te maken en zich zelfverzekerd te voelen tijdens haar bevalling. Door samen een geboorteplan voor te bereiden kun je dit tijdig overleggen en communiceren met je zorgverlener(s) en een gevoel van regie behouden. Dit draagt bij aan een positieve bevalervaring voor de vrouw.
Een bevalling, zeker bij een eerste kind, is een belangrijke, zo niet de belangrijkste ervaring in een vrouwenleven. Zwangerschap en bevallen zijn zowel lichamelijk als emotioneel een uitdagende ervaring. We noemen het niet voor niets een ‘sleutelervaring.’ Je kunt dit omschrijven als een significante gebeurtenis die een diepgaande impact heeft op het leven van een vrouw. De geboorte van elke baby heeft dus een lang blijvend effect op de fysieke en mentale gezondheid van moeder, kind en de familie. Een Doula ondersteunt je in deze belangrijke periode en ondersteunt voor, tijdens en na de bevalling.
Een Doula is ondertussen een fenomeen in de Nederlandse geboortezorg en speelt samen met het verloskundig/medisch team een actieve rol tijdens de bevalling door aanstaande ouders te begeleiden en te ondersteunen daar waar nodig in de thuis of in de ziekenhuis omgeving.
In elke cultuur door de eeuwen heen waren vrouwen omringd door moeders en vriendinnen om haar te adviseren en bij te staan gedurende de bevalling. Op historische afbeeldingen van een bevalling zie je vaak twee andere vrouwen staan. Een van die vrouwen is de verloskundige, verantwoordelijk voor de veilige passage van de baby. De andere vrouw, een Doula, zit of staat achter de barende, houdt haar vast en moedigt haar aan.
In de 60-er jaren, toen vaders meer betrokken raakten bij de geboorte, was de verwachting dat zij adviseur, coach en beslissingsnemer zouden zijn. In de praktijk bleek dat vaders het te moeilijk hadden met hun eigen gevoelens bij de geboorte van hun kind. Daarbij zagen vader hun vrouw in ‘baringspijn’ waardoor de aanmoediging en ondersteuning die bij een bevalling nodig is niet haalbaar bleek. Zij hadden te weinig inzicht in het geboorteproces en de medische procedures.
In de geïndividualiseerde samenleving komen vrouwen en partners steeds vaker alleen te staan tijdens hun zwangerschap en beval proces. Veel vrouwen hebben daarom naast standaard medische zorg bij hun verloskundige of gynaecoloog, behoefte aan meer persoonlijke betrokkenheid tijdens de zwangerschap en bevalling.
De Nederlandse Beroepsvereniging van Doula's is een professionele organisatie die de doula's vertegenwoordigt in Nederland. Ze bevorderen het professionaliseren van het doula-vak en zorgen voor kwaliteitswaarborging binnen de geboortezorg. De NBvD biedt ondersteuning voor doula's en fungeert als bron van informatie en advies voor doula's als ouders die een doula zoeken. Mocht je een doula willen als ondersteuning in jouw bevalproces kijk dan op NBvD.nl of/ en doula.nl.