Dragen: een introductie

Dragen, vaak heb je daar wel een idee bij. Lekker samen met je baby wandelen in de draagdoek of een draagzak. Of juist tegenovergesteld: dragen is voor alternatieve ouders die geitenwollensokken dragen en macro-bio-dynamisch eten. In dit artikel willen we jou meer informatie geven over het dragen, zodat je een compleet beeld krijgt.

Waar te beginnen qua dragen?

Als je nog (maar net) zwanger bent, of net bevallen, dan krijg je zóveel informatie. Hoe moet je als ouder een juiste keuze maken? Laten we beginnen met het waarom van het dragen. Een baby verwacht bij de geboorte dat je als ouder zorgt voor liefde, warmte, voeding en nabijheid. Het maakt een baby niet uit of hij in een supergeïsoleerd huis woont of in een hutje op een steppe. Voor een baby maakt het ook niet uit of hij nu in de 21e eeuw wordt geboren of nog in de oertijd. De baby wil bij jou zijn. De reflexen waarmee een baby wordt geboren, zijn erop gericht om bij zijn ouders/verzorgers te zijn en veilig te zijn. Ze tillen bijvoorbeeld hun beentjes op, waardoor ze makkelijk gedragen kunnen worden. Als een baby niet bij zijn ouder/verzorger is, gaat hij huilen om contact te zoeken. Komt de ouder/verzorger niet snel genoeg terug, dan wordt de baby stil, omdat er dan wellicht gevaar is en dan is het beter om stil te zijn. Dit zijn allemaal oerinstincten.

Je baby heeft enkele basisbehoeften:

Voeding;
Warmte/liefde
Geborgenheid.

Door de baby bij je te houden en te dragen kan je aan deze behoeften makkelijk voldoen. Je baby is dicht bij jou en voelt zich daardoor veilig. Je baby voelt, net als in de buik, jouw bewegingen, je ademhaling, ruikt jouw geur, hoort jouw stem en je hartslag. Dit is voor je baby heel vertrouwd. Door de baby te dragen voldoe je aan de basisbehoeften en kan je ook nog je eigen ding doen, als is het een boterham smeren en eten.

Veel ouders hebben na de geboorte ook de behoefte om de baby dicht bij zich te houden, te zien en te ruiken. Door de baby te dragen kan je in je eigen behoefte voldoen. Voor degene die de baby in de zwangerschap heeft gedragen is dit vaak een vertrouwd gevoel en voor de andere ouder kan dit juist een mooie manier zijn om de baby te leren kennen.

Daarnaast geeft het dragen ook veel fijne voordelen:

Een baby leert door te kijken en te observeren. Door je baby te dragen kan hij heel veel van jou leren, hij kijkt op bijna dezelfde hoogte mee, voelt hoe je reageert op een situatie, voelt zich veilig bij jou in een nieuwe situatie.

In het begin ziet een baby nog niet zo goed, in de draagdoek of draagzak zit de baby op de goede afstand om jou goed te zien. En als je baby beter gaat zien, kan hij veilig vanuit jou gaan rondkijken. En op die manier de wereld te leren kennen.

Soms is het hebben van een baby niet rozengeur en maneschijn. Veel baby’s maken een periode met krampjes door waarin ze ook veel huilen. Door je baby dan dicht bij je te houden bied je je baby weer comfort en veiligheid. Daarbij kan de druk en warmte van het dragen op de buik helpen om je baby zich fijner te laten voelen. Als er ook nog een ouder broertje of zusje is, dan kan je ondertussen je ook daarmee bezighouden terwijl je je handen vrij hebt.

Wat is ergonomisch dragen?

Als je in een winkel rondkijkt, zal je al snel zien dat op de verpakkingen van een draagdoek of draagzak staat dat het ergonomisch verantwoord is. Soms staat er ook een kenmerk op dat deze drager is goedgekeurd door het Hip Dysplasia Institute. Veel van deze draagdoeken en draagzakken zijn ook getest. Deze testen gaan over de sterkte van de draagdoek of draagzak. Tot welk gewicht deze is getest en de naden zeker zullen houden. Naast bovenstaande, zijn de volgende kenmerken belangrijk om te bepalen of een draagdoek of draagzak ergonomisch is:

De drager is gemaakt van zachte stof wat zich om je baby heen vormt;
De drager respecteert de natuurlijke, bolle houding van de baby;
De drager ondersteunt je baby van knie tot knie;
De knietjes komen in de drager hoger dan de billetjes;
Het materiaal van de drager zit zowel voor de baby als voor de ouder fijn, zodat je geen last hebt van gespen, randjes of banden tijdens het dragen.

Wat voor soorten draagdoeken en draagzakken zijn er?

Rekbare draagdoek
Een rekbare of elastische draagdoek is een zachte lange lap stof. Deze draagdoek kan je van te voren knopen zodat je snel je baby er in kan doen. Ook kan je de baby er makkelijk uithalen en later weer indoen zonder helemaal opnieuw te knopen. Deze draagdoek is vooral geschikt voor de eerste maanden. Als de baby zwaarder wordt kan het zijn dat je vindt dat deze draagdoek te weinig steun biedt. In een rekbare doek draag je je baby in drie lagen stof, in de zomerperiode kan dit erg warm zijn.

Geweven draagdoek
Een andere veel gebruikte draagdoek is de geweven draagdoek. Als je de rekbare doek vergelijkt met het zelf dragen van een legging of je pyjama, dan is dit meer je spijkerbroek of overhemd qua gevoel, beiden zijn comfortabel. Steviger van stof en daardoor meer steun. Deze doek komt in veel uitvoeringen. Er is verschil in materialen, wevingen, patronen en lengtes. Al deze verschillen geven ook de draagdoek weer andere eigenschappen. Bijvoorbeeld een wat dunnere doek kan fijn zijn in de zomer, of een doek met wol in de winter. Deze draagdoek kan je op veel verschillende manieren dragen, op de buik, de heup en op de rug (als je baby straks groter wordt). Deze draagdoek kan niet helemaal van tevoren geknoopt worden. Doordat de stof steviger is, knoop je hem af als je baby in de doek zit. Je kan hem wel voorbereiden. De meeste ouders beginnen met een basisknoop, de front wrap cross carry (FWCC). Hiermee draag je je baby veilig en geborgen op je buik.

Draagzakken
Naast de draagdoeken zijn er ook draagzakken. Veel ouders vinden deze fijn omdat je niet hoeft te knopen, of bijna niet, en je baby snel vast zit. Er zijn heel veel verschillende draagzakken die ieder een andere pasvorm hebben. Zoals je schoenen ook meestal past, kan je een draagzak ook het beste passen.

De belangrijkste soorten draagzakken zijn:

Fullbuckle carrier: hierbij heb je een rugpand met een buikband en schouderbanden die allemaal met gespsluitingen vast zitten. Bij dit type draagzak is het belangrijk dat de pasvorm bij jouw lichaamsbouw past; probeer zo’n drager daarom eerst uit voordat je hem aanschaft.
Halfbuckle carrier: hierbij sluit de buikband meestal met een gesp, (soms met klittenband) en aan het rugpand zitten lange, te knopen banden. Door deze banden kan je de draagzak makkelijk afstellen om jouw lijf. Ga je samen met iemand anders van dezelfde draagzak gebruik maken, dan is een halfbuckle een aantrekkelijke keuze omdat je alleen de buikband hoeft te verstellen;
Meh Dai: een rugpand waarbij je de buikband en schouderbanden moet knopen. Vaak is deze draagzak gemaakt van zachte stof die zich fijn om jou en je baby heen vormt. Van de draagzakken zit de meh dai het dichtst bij de draagdoek qua gevoel.

Draagzak of draagdoek?

Wanneer kies je voor een draagdoek of voor een draagzak? Dit is heel persoonlijk. Zie je het knopen van een lange lap stof zitten of denk je dat het ingewikkeld is en wil je liever iets wat sneller is? Doe van tevoren wat onderzoek en bedenk wat jou fijn lijkt. Neem contact op met een draagconsulent, ga meerdere dragers en/of doeken passen en kom er zo achter wat bij jou past. Dit kan je al in je zwangerschap doen, afhankelijk van hoe snel/groot je buik groeit. Hoe groter je buik, hoe lastiger passen zal zijn. (Kort na de bevalling passen kan ook, dan kan je ook kijken hoe je baby erin zit en wat je baby ervan vindt (ook baby’s hebben een mening).

Dragen van je baby

Na de geboorte mag je gelijk je baby dragen. De baby verwacht ook lekker veilig bij jou te zijn. Luister wel goed naar je lichaam, je bent immers net bevallen en je lichaam heeft tijd nodig om bij te komen en te herstellen van de zwangerschap en de bevalling.

Waar let je op tijdens het dragen:

Je baby is in het zicht, je kan je baby’s gezicht zien;
De beentjes zijn van knie tot knie ondersteund;
De baby kan vrij ademen: er zit geen stof voor/over het gezicht en er zit twee vingers ruimte tussen kinnetje en de borstkas.

Je mag je baby, als je dat wilt, de hele dag dragen. Je kan het beste ongeveer de tijden van de voeding aanhouden om je baby uit de draagzak of de draagdoek te halen, te voeden en te verschonen, en daarna verder drager. Zoek hierin je eigen weg, wat voelt goed voor jou en je partner?

Er zijn wel enkele maren:

Slapen: als ouder slaap je zelf niet met je baby in de draagdoek of de draagzak, kies hier echt voor veiligheid.
Rijden: in de auto en op de fiets vervoer je je baby in een daarvoor geschikte stoel. Je draagt de baby niet.

Je baby mag wel bij jou in de draagdoek of draagzak slapen. Ze slapen veelal ook beter omdat ze zich veilig voelen.

Als je baby groter wordt, zal je baby ook gaan aangeven dat hij minder lang in de draagdoek of draagzak wil, de wereld is er om te ontdekken. En als hij dan moe is, of schrikt bijvoorbeeld, dan kan hij weer lekker veilig door jou gedragen worden.

Disclaimer: Daar waar hij/zij staat kan je ook hen lezen. Daar waar ouder staat kan je ook verzorger lezen. Dit om het artikel zo leesbaar mogelijk te houden. Geschreven door Charlotte Stolker, draagconsulent aangesloten bij de Vereniging van Draagdoekconsulenten.